Excelsior '20 verduurzaamt en is energiecrisis te slim af

Excelsior '20 kan het stroomverbruik van 75.000 kWh nu bijna geheel zelf opwekken. - Foto: Excelsior '20

De energiecrisis brengt veel amateurclubs in problemen. Zo niet Excelsior '20. De Schiedamse omnivereniging nam op tijd het heft in handen en investeerde in energiebesparende maatregelen. Ruim een jaar later is de club zo goed als energieneutraal en is het doembeeld van torenhoge rekeningen verdwenen.

Begin dit jaar werd Jan Wegman tijdens de nieuwjaarsreceptie op Sportpark Thurlede benoemd tot lid van verdienste. Een mooie waardering voor zijn werk als penningmeester, maar zeker ook vanwege al zijn inspanningen om de vereniging te behoeden voor financiële ellende als gevolg van de energiecrisis. Daardoor is Excelsior '20 nu zo goed als energieneutraal, profiteert het van nul op de meter en zien de leden hun contributiebedrag niet explosief stijgen.

Terug naar het najaar van 2021, nog maanden voor de Russische invasie in Oekraïne. Wegman, in het dagelijks leven werkzaam in de energiesector, ziet dat er iets gaande is op die markt. De prijzen van gas en stroom stijgen hard. Opmerkelijk, denkt hij en duikt in het vaste energiecontract van de vereniging. Dat loopt op 1 januari 2023 af. "Dat gaf ons nog een jaar om eens goed om ons heen te kijken. Zowel bij het zoeken naar een nieuwe leverancier als qua maatregelen die we eventueel zelf zouden kunnen nemen."

Plakpanelen, infrarood en warmtepomp

Sinds 2015 had de Schiedamse traditievereniging al 140 zonnepanelen, wat voor een halvering van de stroomrekening had gezorgd. Nu was het tijd om serieus naar meer opties te kijken. Te beginnen bij extra zonnepanelen. Door verder ontwikkelde technieken konden op het voorste dakdeel van het clubgebouw en de oude houten tribune nog 105 stuks erbij worden geplaatst. "Onze huisinstallateur heeft lichtere zonnepanelen die je kunt plakken op constructies met minder draagkracht. Daardoor kunnen we die ruimte ook benutten. Ons stroomverbruik van 75.000 kWh kunnen we nu bijna geheel zelf opwekken."

Ook infraroodpanelen maakten deel uit van de oorspronkelijke plannen. Die geven lokaal warmte af waardoor ze heel gericht bepaalde ruimtes verwarmen, zoals de kleedkamers en (een deel van) de kantine. "Vanwege de infraroodpanelen zouden we meer stroom gaan verbruiken, maar tegelijkertijd gas besparen. Dat was zeker in augustus 2022 een eyeopener toen de gasprijzen door het dak knalden", vertelt Wegman. Terwijl de club gesprekken voerde over de financiën, rolde het balletje verder door. Want waarom niet meteen ook helemaal van het gas af nu die rekening richting de 50.000 euro dreigde te gaan?

En zo kwam de warmtepomp in beeld. Die zorgt nu voor de volledige warmwatervoorziening. De cv-ketels zijn losgekoppeld en in plaats daarvan wordt het water verhit via de warmtepomp. Dat geldt voor het warme water van de douches, de wasmachine en in de keuken. Excelsior '20 is door de drieledige plaatsing van extra zonnepanelen, infraroodpanelen en warmtepomp niet meer afhankelijk van aardgas.

Batterijopslag

Bij de vierde duurzaamheidsmaatregel raakte Wegman geïnspireerd door een pilot van De Groene Club met batterijopslag. Hij reed op eigen houtje naar het Utrechtse Everdingen om zich ter plekke bij sc Everstein te laten informeren over de werking van de Power Cube. Voetbalclubs zijn a-typische gebruikers van stroom. De piekmomenten liggen in de avonduren, als de zon niet schijnt en de panelen niet leveren. "Om dat te overbruggen hebben we twee accu's van iwell aangeschaft."

Met deze investeringen en een deel verbouwing kwam de 103-jarige omnivereniging uit op een totale investering van 450.000 euro. Een flink bedrag, maar Wegman ging in gesprek met diverse subsidieverstrekkers waardoor het plaatje er heel anders uit kwam te zien. "De gemeente Schiedam droeg voor 150.000 euro bij, het Fonds Schiedam Vlaardingen bood een fors deel duurzame ondersteuning, de BOSA-regeling subsidieerde voor 30 procent en we vonden een aantal donateurs. Daarmee was een bedrag van liefst 420.000 euro afgedekt. De resterende 30.000 euro hebben uit eigen middelen betaald. We zijn geen rijke, maar wel een gezonde club met een financiële buffer. We halen nog steeds oud papier op. Een kleine moeite waarmee we jaarlijks toch mooi 7.000 euro extra in de kas stoppen."

Toch was niet iedereen binnen de vereniging meteen overtuigd. Op de ALV in juni 2022 was een aantal leden 'goed bedoeld kritisch', waardoor er eind augustus een bijzondere ALV moest worden belegd. Wegman: "De energieprijzen schoten destijds omhoog en het werd hoog tijd om de uitstaande offertes te bevestigen. 'Als we nu niets doen, dan betalen we volgend jaar 80.000 euro extra aan energiekosten', hield ik de vergadering voor. We zouden de contributie met zeker 80 euro moeten verhogen. Toen zat de schrik er wel in. Nu zouden we met een eenmalige investering van 30.000 euro het energieverbruik voor nu en de toekomst drastisch kunnen reduceren."

Kracht van de vereniging

Het bleek de eyeopener voor de meeste leden. Ook omdat ze thuis ook langzaamaan de nieuwe voorschotbedragen onder ogen kregen. Ook sprak Wegman zijn eigen achtergrond aan om de mensen te overtuigen. "Ik vind dat niet meer dan normaal. Vanwege mijn werk zit ik dagelijks met mijn neus in de energieprijzen. Ik heb er verstand van en dat wil ik graag delen. Als ik morgen een vraag over verzekeringen heb, dan hoop ik ook dat er iemand op de club opstaat die daar kennis over heeft. Dat is de kracht van de vereniging. Excelsior '20 heeft zo'n 1.000 leden. Met vaders en moeders erbij spreek je over een cirkel van 2.000-3.000 mensen met allerlei kennis en vaardigheden. Het is toch vanzelfsprekend dat we daar gebruik van maken."

We zijn niet alleen een club met een groen hart, maar ook met een sociaal hart.

Het bestuur van derdeklasser Excelsior '20 denkt inmiddels al aan volgende stappen. Het verduurzamingstraject is voornamelijk met lokale installatiebedrijven ingezet. Dat was sowieso een pluspunt tijdens de gesprekken met de gemeente en het Fonds Schiedam Vlaardingen. "Nu willen we samen met deze partners en sponsoren acties voor onze leden optuigen. Bijvoorbeeld bij de verkoop van tien infraroodpanelen er twee doneren aan achterstandsgezinnnen. We zijn namelijk niet alleen een club met een groen hart, maar ook met een sociaal hart."

Tot slot nog een laatste tip van de penningmeester: kijk ook kritisch naar het lopende contract met de energieleverancier. "Momenteel is het moeilijk om ergens een fatsoenlijk contract af te sluiten. Die zijn gebaseerd op krankzinnig hoge maandprijzen. Het kan lonen om over te stappen naar een aanbieder van dynamische uurtarieven. Als er geen zon is dan laden wij onze accu's op met het laagste uurtarief. Die is 's nachts regelmatig 0 cent. In de avonduren, als onze teams volop trainen, dan zetten we de verlichting aan via opgeslagen stroom van deze accu's. Een kwestie van slim omgaan met de mogelijkheden."

Energieloket KNVB opent Energieloket voor hulp amateurverenigingen bij energiecompensatie.