HYS na vier jaar uit de risico-aanpak: ‘Het is mogelijk om het tij te keren’

Jeugd op een voetbalveld. Niets bijzonders, maar wel voor HYS. Een aantal jaar geleden werd de Haarlemse club bijna gedwongen opgeheven. - Foto: HYS

Het is zondagochtend. Zo’n twintig jonge kinderen zijn aan het voetballen op een van de velden van een Haarlemse voetbalclub. Niets bijzonders, zou je zeggen. Maar dat is het wel. Want voetbalvereniging HYS was een aantal jaar geleden bijna gedwongen opgeheven. Veel te weinig leden, schulden en een stroom aan incidenten en ongeregeldheden gaven weinig hoop voor de toekomst. “En kijk nu eens. Die kinderen vormen een nieuw begin voor HYS’’, zegt Mahir Karasuluk met een glimlach.

Hij is vice-voorzitter van HYS en heeft alle reden om vrolijk te zijn. Vorige maand werd de risico-aanpak van HYS vanuit de KNVB na vierenhalf jaar beëindigd. Het waren vierenhalf zware jaren, voor de club en voor Karasuluk en zijn medebestuurders. “We hebben een aantal heel moeilijke beslissingen moeten nemen. Stappen terug moeten doen om er later weer een paar vooruit te kunnen zetten.”

HYS had lang een slechte naam. “Ook bij mij hoor’’, zegt Karasuluk. “Ik heb bij andere clubs in Haarlem gespeeld. En ook ik dacht dat ik nooit bij HYS wilde voetballen.” Tot hij in zijn studententijd samen met een paar andere studenten toch bij HYS belandde. “Toen zag ik ook de andere kant en kreeg ik zelf met vooroordelen te maken. Voordat ik bij HYS kwam, had ik nog nooit een gele kaart gehad. Maar opeens kreeg ik ze om niets.”

Schulden en incidenten

Toch zag ook Karasuluk de problemen van de vereniging. Er waren grote schulden, slechts een handvol teams en veel incidenten. “Minstens de helft van de teams had meerdere keren per jaar te maken met gestaakte wedstrijden, opstootjes en vechtpartijen. Dat was echt niet goed’’, zegt hij. In plaats van zijn club te gronde te zien gaan, trok hij samen met zijn vrienden de stoute schoenen aan. Ze stelden zich verkiesbaar om het toenmalige bestuur te vervangen. “We waren 22, 23 jaar. We studeerden nog. We zagen het als grote uitdaging om de club te veranderen en van HYS een fijne club te maken. We zagen het een beetje als het spel Online Soccer Manager’’, zegt hij lachend.

Al vrij snel kwamen ze erachter dat het echte leven geen OSM is. Het nieuwe piepjonge bestuur kreeg te maken met de gemeente en schuldeisers. De KNVB plaatste HYS in de risico-aanpak. Dat laatste bleek de redding van de club. “We stonden er niet alleen voor’’, zegt Karasuluk.

SportSupport, de organisatie die in Haarlem en omstreken verenigingen ondersteunt, werd ingeschakeld door gemeente en de KNVB. “Wat ik zag was een jong enthousiast bestuur dat keihard zijn best wilde doen om de club te redden’’, zegt Renger van Grinsven van SportSupport. “We zijn samen om tafel gegaan om te kijken waarin we ze konden ondersteunen. We hebben onder andere via NOC*NSF financiering gekregen om met bestuurscoaching aan de slag te gaan.”

Bestuurscoach

In 2020 raakte zo Mark van der Kaaij betrokken. Hij is bestuurscoach. Hij trof een club in crisis, zegt hij. “Maar wel een waarbij het nieuwe bestuur er alles aan wilde doen om schoon schip te maken. Die gasten waren, en zijn, zo enthousiast en wilden zo graag, maar wisten niet zo goed waar ze moesten beginnen’’, zegt Van der Kaaij.

Samen met Van der Kaaij zette het bestuur vijf speerpunten op papier: sportiviteit en respect, financiën, jeugd, een betere organisatie en accommodatie. Van der Kaaij: “Op die eerste vier gebieden heeft HYS de laatste twee jaar enorm veel stappen gezet.”

Het aantal incidenten is omlaag gegaan, er is afscheid genomen van probleemteams en -spelers. Het moeilijkste was het eerste zaterdagteam weg te sturen, zegt Karasuluk. “Die speelden op vrij hoog niveau, maar er waren veel problemen. We konden eigenlijk niet anders. Dat was vooral erg jammer voor de leden die zich heel hard hebben ingezet om het team te behouden.” Het was een wake-up call voor anderen binnen de vereniging. Karasuluk: “Je voelde: als ze zelfs het vlaggenschip eruit durven te zetten, wie zijn wij dan om ons te misdragen?”

Gedragsregels

Tegelijkertijd stelde het bestuur gedragsregels op.  “In Jip en Janneketaal hielden we samen secretaris Ibrahim Korkmaz, leider 'taskforce Sportiviteit & Respect', en de trainers elke maand een bijeenkomst met elk team. Hoe gaan we met elkaar en onze emoties om? Wat accepteren we wel en niet? We hebben er veel over gepraat en alle leden hebben daarna een gedragsovereenkomst moeten ondertekenen. Dat doen we nog steeds met nieuwe leden. Misdraag je je, dan krijg je een waarschuwing. Gebeurt het nog een keer, dan moet je weg.” De reacties zijn eigenlijk heel positief op die strenge aanpak. “Het is duidelijk en wat we vragen is niets raars, het is gewoon normaal gedrag. Je mag best boos worden, maar dan wel op de juiste manier”, zegt Karasuluk.

Als ik die kinderen zie, dan zie ik het positief in. Het was zwaar, maar het is het waard geweest.

De afgelopen jaren is bovendien bij elke wedstrijd van elk team, uit en thuis, een bestuurslid aanwezig geweest. Zo kon een potentieel probleem meteen in de kiem worden gesmoord. “En bij uitwedstrijden meldden we ons eerst in de bestuurskamer. We legden uit waar we als club voor stonden en mee bezig waren en vroegen om als er problemen waren, eerst naar ons te komen. Op die proactieve houding reageerden andere clubs bijzonder positief’’, zegt Karasuluk.

Ook de andere speerpunten werden aangepakt, samen met Van der Kaaij. “We hebben eerst gezorgd voor een degelijke administratie, want die was er niet’’, zegt de bestuurscoach. Inmiddels zijn de schulden met meer dan tachtig procent teruggebracht, zit het ledental in de lift en kan de club weer vooruitkijken.

Drie pupillenteams

Het beste bewijs daarvoor loopt op zondagochtend op het veld. Drie pupillenteams is HYS sinds de zomer rijk. Vanaf januari gaan de kinderen deelnemen aan de competitie. Karasuluk is trots op wat de club tot nu toe bereikt heeft. “Maar we zijn er nog niet. We zullen duurzaam moeten groeien. Dat betekent elk jaar een leeftijdscategorie van onderop erbij. En we moeten bovenop het gedrag blijven zitten. Maar als ik die kinderen zie, dan zie ik het positief in. Het was zwaar, maar het is het waard geweest.’’

Dat vinden ook Van der Kaaij en Van Grinsven. Van Grinsven: “Voorheen hoorde ik veel negatiefs over HYS. De laatste tijd helemaal niets meer. Dat heeft het huidige bestuur knap gedaan.” “HYS heeft laten zien dat het mogelijk is om het tij te keren”, voegt Van der Kaaij toe. 

De risico-aanpak was onze laatste kans, en die hebben we gegrepen.

Karasuluk wil dat andere verenigingen die in de risico-aanpak zitten of anderszins met problemen kampen op het hart drukken. “Als je hard werkt en echt wil, dan zijn er mogelijkheden. Om als club het stempel risico-aanpak te krijgen is niet leuk, maar ik heb de samenwerking met de KNVB, de gemeente, de bestuurscoach en SportSupport als heel prettig ervaren. Het was onze laatste kans, en die hebben we gegrepen.”

Aanpak risicoverenigingen Klik hier voor meer informatie over de risico-aanpak van de KNVB.