KNVB Galerij, aflevering 11: De beker van '88

De trofee Henri Delaunay staat doorgaans in de hal van het bondsbureau in Zeist. - Foto: KNVB Media

De KNVB Campus in Zeist herbergt vele historische schatten uit het rijke verleden van de voetbalbond, opgericht in 1889. In aflevering 11 van de KNVB Galerij aandacht voor de beker voor landenteams, die Oranje in juni 1988 vanuit West-Duitsland mee naar huis bracht.

Drie bronzen medailles bij de Olympische Spelen, drie finaleplaatsen bij een WK, meerdere halve finales op EK’s en WK’s: wanneer het Nederlands elftal zich kwalificeert voor een eindtoernooi, presteert het team daar vaak prima. Helaas leverden die prestaties, behalve veel lovende woorden en Oranjefans over de hele wereld, tot op heden weinig zilverwerk op.

De grote uitzondering is het EK 1988 in West-Duitsland, waar het Nederlands elftal goed voetbal combineerde met resultaat (en een beetje geluk), en zich zo tot Europees kampioen kroonde.

Donkere jaren tachtig

De jaren tachtig zijn voor het Nederlands elftal lang een periode om snel te vergeten. Oranje mist liefst drie eindtoernooien op rij: het WK 1982 in Spanje, het EK 1984 in Frankrijk en het WK 1986 in Mexico. Respectievelijk Frankrijk (2-0 winst op Oranje in laatste groepswedstrijd), Spanje (de historische, lees verdachte, 12-1 winst op Malta) en België (de kopbal van Georges Grün vijf minuten voor tijd) zorgen ervoor dat het Nederlands elftal de koffers niet hoeft te pakken.

In de kwalificatie voor het EK 1988 in West-Duitsland staat Oranje er wel goed voor, maar na een bom op het veld bij Nederland-Cyprus besluit de UEFA de uitslag van 8-0 om te zetten in een 0-3 nederlaag. Na uitvoerig lobbywerk door de KNVB wordt die straf teruggedraaid en plaatst Nederland zich eindelijk weer eens voor een EK.

Marco van Basten trefzeker

Oranje is ingedeeld in groep II met Engeland, Ierland en de Sovjet-Unie en begint stroef aan het toernooi. Spits Marco van Basten is naar het oordeel van bondscoach Rinus Michels nog niet helemaal fit en zijn vervanger weet geen gaatje te vinden in de verdediging van de Sovjet-Unie. Omdat de USSR via een counter wel weet te scoren, staat Oranje na het eerste groepsduel onderaan.

Dankzij een hattrick van Van Basten verslaat Nederland de Engelsen, waarmee de halve finale nog tot de mogelijkheden behoort. Dan moet wel gewonnen worden van Ierland en dat lukt, na een miraculeuze kopbal van Wim Kieft, nipt met 1-0.

In de halve finale wordt gastheer West-Duitsland verslagen met 2-1, dankzij doelpunten van Ronald Koeman (penalty) en Marco van Basten. Tegenstander in de finale is de opnieuw USSR, dat in de andere halve finale Italië de baas is. In een oranjegekleurd Münchener Olympiastadion zijn aanvoerder Ruud Gullit en – opnieuw – Van Basten trefzeker en omdat de Sovjet-Unie zelfs vanaf de stip niet weet te scoren, wint het Nederlands elftal voor het eerst in de historie een Europees kampioenschap.

Oranjegekte

Na de winst op het EK keert Oranje terug naar Nederland. Vanaf vliegveld Welschap bij Eindhoven rijdt het elftal per bus naar Amsterdam, waar een rondvaart wacht. Liefst 1 miljoen mensen hebben zich in de hoofdstad verzameld om het Nederlands elftal toe te juichen en de beker van dichtbij te kunnen zien. Naar verluidt zinken meerdere woonboten tijdens de huldiging, maar dat blijkt bij nader inzien gelukkig mee te vallen.

26 juni 1988: Het Nederlands elftal komt thuis en een ongekend volksfeest barst los.

Op de foto met de trofee

De trofee, die vernoemd is naar de bedenker van het EK, de Fransman Henri Delaunay, staat doorgaans in de hal van het bondsbureau in Zeist, maar is bij interlands van Oranje te vinden op het Oranjepark. Daar kan iedere Oranjesupporter zichzelf met de beker op de foto (laten) zetten.

KNVB Galerij

In de rubriek KNVB Galerij krijgen ‘verborgen’ memorabilia van de KNVB Campus de aandacht die ze verdienen. Eerder verschenen in deze serie onder meer Het schilderij van Pim Mulier, een uniek zwart-wit tenue van het Nederlands elftal en een door Louis van Gaal gesigneerde vaan.