Maak met elkaar de ontwikkeldoelen SMART

Tijdens het individueel ontwikkelingsgesprek spreek je met elkaar af wat de doelen en afspraken zijn voor het komende seizoen of de komende periode. Om doelen en afspraken vast te stellen, is het goed om deze SMART te formuleren. SMART staat voor: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden. Hou het aantal (nieuwe) doelen en afspraken beperkt (bijvoorbeeld maximaal 3), anders verliest een jeugdspeler de focus.

• Specifiek: Zorg dat de doelstelling concreet geformuleerd is. Een heldere doelstelling geeft antwoord op de volgende vragen: wat wil de speler bereiken? In welke specifieke situatie, of om welke actie gaat het? Wie zijn ervoor nodig om hieraan te kunnen werken (welke rol kan de trainer bijvoorbeeld vervullen of teamgenoten)? Wanneer gaat de jeugdspeler hierop trainen/oefenen en waarom wil de speler dit verbeteren?
• Meetbaar: Spreek met de speler af op welke wijze, in welke situatie hij of zij het resultaat wil zien. Zorg dat zichtbaar is welk doel wordt nagestreefd.
• Acceptabel: Acceptatie is een voorwaarde bij het nastreven van een ontwikkelpunt. Is het doel acceptabel voor het team/voor jou als voetballer. Als het een persoonlijk doel is, is het voldoende dat de speler het doel zelf accepteert. Wanneer het een (team)doel is waar meerdere spelers en/of de trainer bij betrokken zijn, is het belangrijk dat er draagvlak is.
• Realistisch: Zijn de ontwikkelpunten haalbaar? Stel tussendoelen als het einddoel ver weg ligt, nog erg moeilijk is en/of alleen op lange termijn haalbaar is. Het behalen van ieder tussendoel zal ertoe leiden dat een jeugdspeler succes ervaart. Succeservaringen houden de jeugdspeler gemotiveerd.
• Werk met maximaal 3 verschillende doelstellingen. Anders verliest de jeugdspeler de focus. Zorg ervoor dat het doel uitdagend en zo realistisch mogelijk is, dit zorgt ervoor dat spelers gemotiveerd blijven. Een te makkelijk of moeilijk doel is niet interessant, dit daagt spelers onvoldoende uit.
• Tijdsgebonden: Wanneer wil de speler starten met de doelstelling(en), wanneer wil hij of zij dit gerealiseerd hebben? Wanneer is het doel bereikt? Tijdsbestek kun je koppelen aan het volgende individuele ontwikkelingsgesprek.

Bij het opstellen van SMART doelstellingen is het goed om jeugdspelers geen prestatiedoelen te laten formuleren. Voor een spits of een keeper ligt het voor de hand om een doel te formuleren rondom het aantal doelpunten dat hij/zij gaat scoren of doorlaten. Vaak zegt dit weinig over de ontwikkeling als voetballer of persoon. Het behalen van dit soort doelstellingen is vooral afhankelijk van omstandigheden als de tegenstanders in de competitie, de kwaliteiten van de teamgenoten, rode kaarten, blessures en/of andere omstandigheden. Het al dan niet halen van prestatiedoelen maakt jeugdspelers afhankelijk. Laat spelers daarom voornamelijk persoonlijke ontwikkeldoelen opstellen, dit kan bijvoorbeeld gaan over coaching of de gewenste rol binnen het team of het uitvoeren van en handeling of het maken van een bepaalde keuze in een bepaalde situatie. Onderstaand volgt een voorbeeld van een keeper die zich wil ontwikkelen in het verbeteren van het coachen van zijn verdedigers.

Uitwerking ontwikkeldoel keeper:

• Specifiek: Als keeper wil ik mij ontwikkelen in het coachen van onze verdedigers tijdens wedstrijden. Specifiek wil ik mijn coaching verbeteren op het moment dat de tegenstander aan het aanvallen is en op onze speelhelft speelt. Met als belangrijkste doel dat er geen tegenstanders weglopen uit de rug van het centrale duo en/of overgenomen worden door een vleugelverdediger.
• Meetbaar: Ik maak afspraken met de verdedigers en de trainer over de coachtermen die ik ga gebruiken. Ik ga mijn doel behalen door te oefenen tijdens de trainingen in alle voetbalvormen waarbij we met vier verdedigers spelen, dit zet ik door tijdens (oefen)wedstrijden. Tijdens wedstrijden gaan de trainer én verdediging letten op mijn coachmomenten. In de rust, nabespreking en de ontwikkelgesprekken zal hierbij worden stilgestaan.
• Acceptabel: Ja, trainers en medespelers vinden het een goed ontwikkeldoel. Spelers geven aan behoefte te hebben aan coaching.
• Realistisch: Ja, het is realistisch om binnen een seizoen deze stappen te zetten op het gebied van coaching.
• Tijdsgebonden: Ontwikkeldoel voor xx/xx seizoen. De verdedigers, trainer en ik bepalen bij het volgende ontwikkelgesprek op xx-xx-xxxx of mijn coaching is verbeterd en of mijn coaching de verdedigers heeft geholpen. Het doel is bereikt wanneer de partijen aangeven een positieve ontwikkeling te zien in coachmomenten.