Column Jan Dirk v/d Zee (32): Afrekencultuur

“U ben toch ook slachtoffer geworden van nepnieuws?”, vraagt de verslaggever aan acteur Denzel Washington. Het filmpje zong vorige week rond op het internet. Binnen een paar dagen schoot het naar 60 miljoen kijkers.

Washington reageert verbaasd en moet even nadenken, maar herinnert zich dan grinnikend het voorval; hij zou halverwege de verkiezingscampagne zijn geswitcht en Donald Trump hebben gesteund. Onzin, zo blijkt. Wat dan volgt, is een les journalistiek, waar zelfs de meest doorgewinterde Telegraaf-journalist kramp van in zijn vingers krijgt.

Scorehonger

We vinden het mooi om mensen te zien lijden

Hij vraagt zich hardop af wie er nog geïnteresseerd is in de waarheid en verwijt de nieuwsmedia scorehonger. “De drang om razendsnel een verhaal naar buiten te brengen is vele malen groter dan de urgentie om de waarheid te vertellen en de feiten te checken. Wie vervolgens de dupe is, maakt niet uit. Als jij je verhaal maar kwijt bent. De essentie volgt later wel. Of niet.”

Ook in het voetbal draait het allang niet meer om het brengen van de waarheid. Clarence Seedorf sprak daarover bij de aftrap van de campagne Zet een streep door discriminatie. Volgens hem is het zelfs een sport geworden om mensen niet meer leuk te vinden. “We vinden het mooi om mensen te zien lijden.”

Afrekenen

Heeft Seedorf gelijk? Ik vrees van wel. Wanneer je in deze sport niet voldoet aan het plaatje van een paar journalisten, fouten maakt of een taal spreekt die niet wordt gewaardeerd, is de kans groot om de grond in te worden gestampt. Dan maakt het niet meer uit wie je bent, wat je hebt gedaan of waarvoor je staat. Foei, opzouten. Goedschiks of kwaadschiks. In onze sport is rücksichtslos afrekenen de heersende cultuur geworden.

Bij de KNVB zijn we inmiddels ervaringsdeskundigen op dit vlak. Na Bert van Oostveen, de bestuurscrisis, de korrels, de introductie van nieuwe spelvormen en het doorbreken van de voetbalpiramide.

Bukken

In het afgelopen jaar heb ik zelfs momenten gezien waarin de neiging bestond om alvast te bukken voordat er geslagen werd. Toegewijde professionals en redelijke mensen begonnen aan zichzelf te twijfelen.

Toch weiger ik mij bij deze situatie neer te leggen en in cynisme te vervallen

Toch weiger ik mij bij deze situatie neer te leggen en in cynisme te vervallen. Het voetbal is mij veel te dierbaar en te leuk. Ik kijk uit naar meer momenten zoals de prachtige bekerwedstijd tussen Heerenveen en IJsselmeervogels, de rappende jeugdtrainer uit Franeker en ADO-fans die knuffels gooien naar doodzieke kinderen in de Kuip. Momenten waar het kippenvel op je armen staat en je voelt hoe mooi voetbal is. Het gevoel van: You'll never walk alone.

Columns Jan Dirk van der Zee Lees hier de eerder gepubliceerde columns van Jan Dirk van der Zee.