Welk gedrag hoort bij een sportieve wedstrijd?

Spelers, toeschouwers, trainers, scheidsrechters: allemaal hebben ze invloed op hoe sportief een wedstrijd verloopt. Hoe kunnen alle deelnemers ervoor zorgen dat er meer voetbalplezier ontstaat? En hoe kan een kettingreactie die leidt tot onsportief gedrag worden voorkomen?

Tijdens de bijeenkomsten ‘Samen voor de vereniging’ heeft de KNVB een workshop gegeven over gedrag voor een sportieve wedstrijd. We nodigen verenigingen uit deze workshop/bijeenkomst ook op hun eigen club te houden. Nodig leden, trainers, ouders en anderen uit en bespreek hoe zij vanuit hun eigen rol kunnen bijdragen aan sportieve wedstrijden.

Hieronder staat wat iedereen in zijn/haar eigen rol kan doen om ervoor te zorgen dat we met zijn allen een wedstrijd tot een goed einde brengen.

Speler

• Focus op de wedstrijd en het voetballen in plaats van op de scheidsrechter/tegenstander.
• Incasseer fouten en accepteer beslissingen van de scheidsrechter.
• Coach medespelers positief en spreek elkaar op een positieve manier aan. Accepteer tekortkomingen en fouten van medespelers
• Schud voor en na de wedstrijd handen met de tegenstander en (assistent-)scheidsrechter. Wens elkaar een prettige wedstrijd.
• Provoceer niet.
• Spreek medespelers aan op eventueel onsportief gedrag.
• Wees je bewust van je voorbeeldfunctie richting kinderen die staan te kijken.
• Winnen en verliezen hoort bij voetbal. Accepteer een nederlaag of gelijkspel, ook als dat in jouw ogen misschien onnodig was.
• Ken de spelregels zodat acceptatie en begrip eenvoudiger wordt.
• Ga uit van het principe dat iedereen gelijk is en maak dus geen discriminerende opmerkingen.

Trainer/coach/teammanager

• Coach positief. Jut spelers niet op en zorg voor correct taalgebruik. Je hebt een voorbeeldfunctie naar spelers en (jonge) toeschouwers. Draag dat uit.
• Accepteer beslissingen van de scheidsrechter.
• Grijp in als een speler een time-out nodig heeft in verband met opgelopen emoties.
• Zorg voor positief contact met de staf van de tegenpartij met als doel om een plezierige wedstrijd te beleven. Schudt elkaar voor de wedstrijd.
• Houd spelers en andere stafleden op de bank rustig.
• Spreek spelers en ouders aan op eventueel onsportief gedrag en roep ze tot de orde als dat nodig is, eventueel in samenspraak met de clubleiding.
• Bespreek het belang van sportiviteit en respect tijdens elke team- en wedstrijdbespreking.
• Gebruik de aanvoerder(-ster) als schakel om anderen te bereiken.

(Assistent-)scheidsrechter

• Bereid de wedstrijd goed voor. Weet welke teams je fluit, wat de doelgroep is en wat de belangen zijn.
• Leg vooraf contact met de trainers en aanvoerders. Maak een praatje waarin je je verwachtingen over gedrag, sportiviteit en respect uitspreekt.
• Zorg dat je spelregelkennis op orde is en handel consequent naar, zonder beïnvloeding van wie dan ook.
• Communiceer verbaal en non-verbaal op rustige wijze. Wijs iedereen op het belang van wederzijds respect.
• Erken eventuele fouten en stel je kwetsbaar op. Kom niet autoritair over.
• Wees empathisch in de manier waarop je de wedstrijd leidt en met alle betrokkenen omgaat.
• Straal gezag uit maar geef betrokken ook de ruimte om zelf verantwoordelijkheid te nemen.

Publiek/ouders

• Moedig positief aan.
• Spreek andere ouders/toeschouwers aan op eventueel onsportief gedrag.
• Houd je aan de normen en waarden die gelden op de club en aan de afspraken die met de coaches gemaakt zijn.
• Blijf achter de boarding en houd afstand tot het veld en de dug-outs.
• Communiceer respectvol en leer jouw kind ook respectvol communiceren. Schreeuw niet en gebruik geen scheldwoorden. Je hebt een voorbeeldfunctie.
• Geef kinderen, trainers en scheidsrechter de ruimte. Bemoei je niet met het spel. Je bent publiek en geen trainer.
• Zorg ervoor dat je kind op tijd aanwezig is.

Clubleiding (bestuur/coördinatoren/HO/VKC/commissie Sportiviteit en Respect)

• Wees zichtbaar en aanspreekbaar.
• Laat zelf positief gedrag zien. Je hebt een voorbeeldfunctie.
• Maak binnen de club afspraken over ieders rol bij een wedstrijd. Zorg voor een structuur waardoor deze afspraken bij iedereen bekend zijn.
• Maak normen- en waardenbeleid. Draag de club- en KNVB-afspraken uit en bewaak deze.
• Blijf rustig als een situatie uit de hand dreigt te lopen. Rustig gedrag werk de-escalerend.
• Durf verantwoordelijkheid te nemen en spreek mensen aan op onsportief gedrag.
• Biedt iedereen altijd een luisterend oor.
• Ontvang tegenstanders en (assistent-)scheidsrechters vriendelijk en persoonlijk, niet alleen via de Wedstrijdzaken app.
• Lever, als het toch fout is gegaan, een open en eerlijk verslag aan bij de tuchtcommissie van de KNVB.