FC Weesp hanteert drie contributievormen voor voldoende vrijwilligers en betaalbaar houden van de sport

Sinds een paar jaar worden er veel meer activiteiten georganiseerd dankzij voldoende vrijwilligers. - Foto: FC Weesp

Vijf jaar geleden had FC Weesp zo’n 650 leden, financiële uitdagingen en een tekort aan vrijwilligers. Anno 2024 is de vereniging gegroeid naar bijna 1500 leden, financieel gezond en is er kader genoeg. Het belangrijkste voor die transitie? “De juiste vragen stellen’’, zegt voorzitter Rutger ter Hoeven.

Met twee vrienden vormde hij vijf jaar geleden een nieuw hoofdbestuur van de vereniging waar zijn zoontje voetbalde. Toevallig volgde hij rond die tijd een financiële cursus voor zijn werk. “De professor vertelde dat bedrijven goed moeten nadenken over wat voor hen de meest waardevolle inkomsten zijn. Dat kan natuurlijk geld zijn, maar misschien is voor een restaurant een goede recensie wel waardevoller dan dat die culinair journalist voor een biefstuk betaalt. Toen dacht ik: wat is voor een sportvereniging de belangrijkste vorm van inkomsten? Dat is tijd en niet persé geld. Daarom benadrukken wij nu veel meer dat we een organisatie zijn die draaiende wordt gehouden door vrijwilligers, en dat we liever hebben dat leden tijd steken in de club dan geld.”

Natuurlijk heeft een club geld nodig. Maar een lid die tijd investeert in de vereniging kan veel meer waarde leveren dan zijn of haar contributie. Bijvoorbeeld door een sponsor binnen te halen, een evenement te organiseren of een vrijwilligersfunctie op te pakken. Ter Hoeven: “Iedereen kan wel iets met zijn of haar tijd doen dat van grote waarde is voor de vereniging. Maar hoe communiceer je dat nou naar leden en potentiële leden? Meestal gaat het zo: hartelijk welkom bij onze vereniging. Dit is de contributie en o ja, we willen ook graag dat je een kantinedienst draait. Dan zeg je dus eigenlijk: we willen je geld. Maar die vraag is verkeerd. Want het liefst wil je een investering in tijd van leden.”

Introductiebijeenkomst en ouderavond

Sinds een paar jaar maakt FC Weesp dat al bij de aanmelding van nieuwe leden duidelijk. Vanaf het eerste contactmoment maakt FC Weesp (nieuwe) leden bewust van de noodzaak om vrijwilligerswerk te doen. Op de pagina voor inschrijving van nieuwe leden wordt het beleid uitgelegd, op het aanmeldformulier wordt de keuze voor het contributiemodel (zie verderop) en het vrijwilligerswerk naar keuze gevraagd, en na aanmelding van een lid volgt een introductiebijeenkomst met verdere uitleg. “Hiernaast zijn we bezig met een jaarlijkse ouderavond waar ouders van (nieuwe) leden worden meegenomen in hoe de club werkt, en hoe zij hieraan kunnen bijdragen. En het belangrijkste om uit te leggen is misschien wel waarom wij dit op deze manier aanpakken. Namelijk om de contributie betaalbaar te houden voor iedereen.”

Leden van FC Weesp kunnen sinds drie jaar kiezen uit drie lidmaatschapsvormen. Een regulier lidmaatschap waarbij leden of ouders zich zo’n tien uur per jaar inzetten voor de club en ze de normale contributie betalen. Een gratis lidmaatschap, waar een substantiële inzet van minimaal vijf uur per week tegenover staat (denk aan trainer, kantinemanager, beheerder, commissie-coördinator of bestuurslid). En een lidmaatschap waarbij dubbele contributie wordt betaald, waarbij mensen zich niet hoeven in te zetten voor de club. Ter Hoeven: “Zo’n tachtig procent van onze leden heeft het reguliere lidmaatschap. Beide andere vormen worden door ongeveer tien procent van de leden gebruikt.”

Afkopen taken of niet?

Er is veel discussie binnen verenigingen over het afkopen van vrijwilligerstaken. Ook binnen FC Weesp is die gevoerd. “Je kunt zeggen: het is niet eerlijk. Alleen rijkere mensen kunnen zo onder hun taken uitkomen. Dat klopt. Maar de andere kant van het verhaal is dat alleen op die manier het voetbal betaalbaar kan blijven voor alle leden. En in de praktijk scheelt het een hoop frustratie. Voorheen werden mensen ingedeeld voor kantinedienst en dan kwam soms meer dan de helft niet opdagen. Dan moesten de vaste vrijwilligers die al zoveel deden wéér komen opdraven, met als gevolg dat die er ook geen zin meer in hadden op een gegeven moment. Nu weet je gewoon dat je op bepaalde mensen niet hoeft te rekenen. Dat is dan voor iedereen helder. En met dat extra geld kunnen we mensen die zich bovenmatig inspannen belonen met een gratis lidmaatschap.”

De mogelijkheid tot afkopen heeft bij FC Weesp zeker niet tot minder vrijwilligers geleid. Door de heldere communicatie en duidelijke verwachtingen vanaf het moment dat aspirant-leden zich aanmelden, heeft de vereniging handjes genoeg voor alle taken die gedaan moeten worden. Dat komt ook omdat het leden en ouders heel makkelijk wordt gemaakt zich in te schrijven voor de diensten die hen goed uitkomen, zowel qua tijd als qua interesse. FC Weesp werkt met de vrijwilligersmodule van Sportlink. In de Voetbal.nl app kan iedereen zijn/haar beschikbaarheid en interesses aangeven. De openstaande taken worden dan vanzelf getoond en met 1 druk op de knop kan iemand zich inschrijven. Er wordt zo ook bijgehouden hoeveel uur iemand zich al heeft ingezet.

Meer activiteiten en neveninkomsten

Door het nieuwe vrijwilligersbeleid heeft FC Weesp de afgelopen jaren veel zaken kunnen aanpakken. Zo is de accommodatie verduurzaamd, zijn er veel nieuwe commissies opgericht en nieuwe sponsors aangetrokken. Ook worden meer activiteiten georganiseerd, heeft de club neveninkomsten uit huurders van het pand en kan de stormachtige groei van de club (het stadsgebied groeit hard) in goede banen worden geleid. “In het begin moesten mensen wennen aan het nieuwe beleid. En ik geef toe dat het aan de voorkant inderdaad stug over kan komen. Door meteen met de deur in huis te vallen, kunnen mensen dat als een drempel ervaren. Maar door al die extra handjes is er veel meer mogelijk op de club en dat merken leden ook. Positiviteit trekt aan. Het is ook hartstikke leuk om wat te doen voor de vereniging en nieuwe mensen te leren kennen waarmee je samen iets moois opbouwt.”

Ter Hoeven is de negativiteit die soms heerst als er over sportverenigingen wordt gesproken een beetje zat. “Toen wij het bestuur vijf jaar geleden overnamen zei men over onze plannen: kansloos, niemand wil zich tegenwoordig meer inzetten voor de club. En moet je nu kijken. We zijn er nog niet en het kan nog beter, maar we zijn op de goede weg. Ik ben ervan overtuigd dat mensen hun tijd echt wel willen besteden aan de club. Zeker als je duidelijk uitlegt waarom dat belangrijk is. Het is namelijk de enige manier om de sport voor iedereen betaalbaar te houden. Natuurlijk kunnen we meer betaalde krachten inzetten. Maar dan wordt de sport voor veel Nederlanders onbetaalbaar. Dat willen de meeste mensen echt niet.”

Blijk van waardering

Al die vrijwilligers krijgen er ook wat voor terug. Niet alleen een groeiende en bloeiende vereniging, de mogelijkheid om nieuwe dingen te leren en een hoop onderlinge gezelligheid, maar ook zo nu en dan een blijk van waardering. Zo zorgde FC Weesp samen met de hoofdsponsor onlangs voor een kerststol voor iedere vrijwilliger, wordt er sindskort elk jaar een vrijwilligersfeest georganiseerd én worden op de ALV vrijwilligers in het zonnetje gezet als lid van verdienste of erelid. “Zijn dat redenen om met vrijwilligerswerk te beginnen? Nee, dat denk ik niet. Maar de waardering kan er wél voor zorgen dat mensen blijven.”

Kaderbeleid Klik hier voor meer informatie over kaderbeleid en een handig stappenplan.

Eén tweetje Wil je informatie uitwisselen met andere bestuurders omtrent vrijwilligers en kaderbeleid? Ga dan naar Eén tweetje, dé online community voor en door voetbalverenigingen.