Het lukt niet om de pagina die je zocht op KNVB.nl te laden.
Op dit moment is de website in onderhoudsmodus. Probeer het later nog eens.
Gebruik je een adblocker? Probeer deze uit te zetten en laad de pagina opnieuw.
KNVB.nl
Voor nieuws en ondersteuning van het Nederlandse voetbal.
Oranje
Het officiële kanaal van de KNVB voor alle Oranjefans.
Voetbal.nl
Hét platform voor uitslagen, standen en programma voor amateurvoetballend Nederland.
Eurojackpot KNVB Beker
Voor het laatste nieuws, uitslagen en programma van de Eurojackpot KNVB Beker.
Eurojackpot Vrouwen Eredivisie
Het officiële kanaal van de Eurojackpot Vrouwen Eredivisie met het laatste nieuws, programma, standen en alle samenvattingen.
Rinus
De online assistent voor alle jeugdtrainers van Nederland.
KNVB Campus
Voor de teams van morgen.
KNVB Shop
De officiële webshop van de KNVB.
KNVB Ticketshop
Het officiële verkoopkanaal voor de KNVB. Koop hier je tickets voor Oranje en de Eurojackpot KNVB Beker.
Dugout
De digitale leeromgeving van de KNVB
Eén Tweetje
De online community voor bestuurders in het amateurvoetbal.
KNVB Expertise
Kennis- en innovatiecentrum voor Betaald Voetbal.
Foto: KNVB Media
Frederieke Vriends startte 3,5 jaar geleden Stichting MIND Us als kwartiermaker. Inmiddels is de van oorsprong klinisch neuropsycholoog directeur van de almaar groeiende stichting die zich inzet voor de mentale gezondheid van jongeren. Sinds kort doet zij dit ook in samenwerking met Zilveren Kruis en de KNVB. Het doel: mentale gezondheid bespreekbaar maken op voetbalclubs.
Mentale gezondheid speelt zich vaak buiten het zicht af. Toch lopen er in elk voetbalelftal gemiddeld twee jongeren rond die dagelijks een zware wedstrijd spelen. Niet op het veld, maar in hun hoofd. Om die ‘onzichtbare blessure’ zichtbaar te maken, werken de KNVB, Zilveren Kruis en Stichting MIND Us samen aan het gelijknamige programma.
Voor Frederieke Vriends, directeur van MIND Us, komt die samenwerking heel natuurlijk. Ze groeide op in een gezin waar aandacht voor mentale gezondheid heel gewoon was. “Mijn opa was huisarts, mijn zus had mentale uitdagingen en ik had veel vriendinnen die worstelden. Ik was vaak degene die doorvroeg,” vertelt ze. En ook het voetbal vindt al haar leven lang dichtbij huis plaats: haar vader voetbalde, haar zoon speelt bij Swift en haar man is jeugdcoördinator bij de club.
Het programma De Onzichtbare Blessure richt zich op het doorbreken van het taboe rond mentale gezondheid in het amateurvoetbal. Waar profspelers zich steeds vaker uitspreken, is dat bij amateurs nog lang niet vanzelfsprekend. Frederieke ziet juist daarom veel waarde in het voetbal: “Voetbal heeft iets unieks: jongeren kijken enorm op naar profvoetballers. Maar het begint al bij je eigen coach of trainer. Op alle niveaus maken mensen veel impact door de intense beleving van het voetbal en die invloed brengt ook verantwoordelijkheid met zich mee.”
De samenwerking tussen MIND Us en de KNVB brengt twee werelden samen die elkaar kunnen versterken. “Wij zitten vaak al in omgevingen waar mensen praten over mentale gezondheid. Via het voetbal bereiken we groepen waar dat nog niet altijd vanzelfsprekend is. Dat is waardevol, ook al zit daar soms wat weerstand. Maar dat is onderdeel van verandering.”
Eerst samen sporten verlaagt de drempel om het gesprek aan te gaan, hoort Frederieke van de vele jongeren waar ze mee samenwerkt. Ze benadrukt daarnaast dat het gesprek over mentale problemen vooral genormaliseerd en niet gebagatelliseerd moet worden. “Het klinkt soms alsof je schuld hebt aan je eigen mentale problemen. Bij een fysieke blessure reageert niemand zo. We moeten mentale zorgen net zo serieus nemen.”
Maar ook de typische voetbalhumor hoeft niet gemeden te worden. Frederieke: “Onze tool De Checkers gaat hier dieper op in. Humor kan het ijs breken, een opening creëren. Jongeren houden ervan als het af en toe luchtig is, ook in een zwaar gesprek. Maar humor kan óók een dekmantel zijn voor onaardige opmerkingen. Het gaat om de intentie die achter de grap zit. Jongeren voelen dit meteen.”
Frederieke is niet van plan om top-down zaken op te gaan leggen. Dat blijkt ook uit haar nauwe samenwerking met jongeren. “De samenleving verandert zo snel dat volwassenen niet altijd kunnen bedenken wat jongeren meemaken. Vroeger had ik niet eens een smartphone op school. Daarom moet je het ze zelf vragen. Dat is de enige manier om echt te begrijpen wat er speelt,” aldus Frederieke. In De Onzichtbare Blessure dachten de jongerenambassadeurs van MIND Us en de KNVB Jeugdraad daarom ook mee, zodat het programma goed aansluit bij hun leefwereld.
Daarnaast signaleert Frederieke naast meerwaarde voor de jongeren zelf ook een duidelijke meerwaarde iedereen die betrokken is bij de voetbalclub. “Voor clubs is het net zo belangrijk dat jongeren zich gezien voelen en met plezier naar de club komen. Dat draagt bij aan een fijne voetbalcultuur. Ik heb begrepen dat veel jongeren ook afhaken als hun relatie met de trainer of coach niet goed is. Dus spreken over hoe je je voelt is ook een manier om spelers betrokken te houden.”
De eerste resultaten van De Onzichtbare Blessure zijn veelbelovend: tientallen clubs hebben inmiddels de speciale bal aangevraagd waarmee ze op een laagdrempelige manier het gesprek aan kunnen gaan. Maar Frederieke kijkt verder. “Clubs worstelen soms met gedrag dat voortkomt uit problemen thuis. Dan wil je zo iemand niet meteen schorsen. Je wilt kunnen overleggen, een hulplijn hebben van iemand die met de club mee kan denken. Dat lijkt me een interessante ontwikkeling voor de toekomst.”
Ook ziet ze volop kansen voor de ontwikkeling van kennis bij trainers. “Ik zou graag zien dat dit soort gesprekken een standaard onderdeel wordt van de opleiding van trainers. De pedagogische basis, de menselijkheid naast het voetbaltechnische; dat hoort bij goed trainen.” Inmiddels zijn de eerste praktische tips al in de Rinus-app voor trainers opgenomen. “Uiteindelijk zijn we allemaal mensen; het teamgevoel, het erbij horen, dat mag wat mij betreft echt de boventoon gaan voeren op de clubs,” sluit ze af.
