De Zouaven rookvrij: goede voorbeeld geven, maar niet alles veranderen

Je club trouw toejuichen langs de lijn? Bij voetbalclub De Zouaven gebeurt dat rookvrij. Voormalig profvoetballer en voetbaltrainer Frank de Boer ging op bezoek bij zijn oude club om er het eerste rookvrij-bord op te hangen.

Hij blikt samen met oud-teamgenoten terug op de tijd dat roken in de sport nog heel normaal was. Ouders rookten in de auto, de trainer zat in de dug-out te roken en na de wedstrijd liep je binnen in het rokende hol van de kantine.

“Mijn oude club. Dit is waar het allemaal begon. Toen we een jaar of vier waren, stonden Ronald en ik hier al op het veld te ballen. Totdat we eindelijk oud genoeg waren om in een team te spelen. Samen met onze vrienden uit de Melkstraat.” Cees Deen, oud-teamgenoot van Frank en inmiddels vijf jaar voorzitter van de club, herinnert zich die eerste wedstrijd nog goed. “Het werd tien-nul. Frank en zijn broer Ronald scoorden ieder vijf doelpunten.”

Andere tijden

We hoeven niet alles te veranderen en de opvoeder te zijn van andermans kinderen. Maar we kunnen wel het goede voorbeeld meegeven.

In de tijd dat Frank begon met voetballen, zag het er op de club nog heel anders uit. Het hoorde volgens Pierre Deen, oud-teamgenoot van Frank en al 45 jaar lid van de club, niet alleen bij de gezelligheid ná de wedstrijd, maar ook tijdens. “De trainers zaten gewoon in de dug-out te roken.” Maar niet alleen langs het veld werd gerookt, volgens Cees. “Onderweg naar een uitwedstrijd, rookten ouders gewoon in de auto waar de kinderen bij waren.” En dat gebeurde volgens Frank ook in de topsport. “Mijn eerste trainer bij Ajax – Leo Beenhakker – rookte gewoon. En de assistent-trainer van Louis van Gaal – Gerard van der Lem – zat ook met z’n sigaar op de bank. Op een gegeven moment dachten we zelfs dat het geluk bracht. Omdat we natuurlijk zoveel succes hadden met Ajax.”

Er is al veel veranderd sinds die tijd, volgens Cees. “We hoeven niet alles te veranderen en de opvoeder te zijn van andermans kinderen. Maar we kunnen wel het goede voorbeeld meegeven.”

Rookvrij opgroeien

Vanuit zijn voorbeeldrol als profvoetballer en voetbaltrainer bezoekt Frank voetbalclub De Zouaven met een rookvrij-bord onder zijn arm. Cees is er blij mee. “Er werd op het terrein en op het terras nog wel gerookt. Binnen niet meer natuurlijk. Maar mensen stonden wel naast de kantinedeur. Dan liep je door een rookwolk naar binnen toe. Dat gaat vanaf nu veranderen.”

Cees heeft met de voetbalclub de ambitie om helemaal rookvrij te worden. “Simpelweg omdat dat gewoon moet. Dat geluid horen we ook steeds meer vanuit de club. Jonge moeders en vaders die dan zeggen: joh, kan dat niet een beetje gezonder? We willen dat kinderen sportief en gezond zijn. En zij brengen hun kinderen liever naar een club waar niet gerookt wordt. We gaan zeker kijken hoe we dat rookvrij helemaal kunnen gaan organiseren in onze club. Onze bestuursleden zijn vaak wat ouder. En die komen nog uit de generatie dat roken heel normaal was. Maar de jeugd is onze toekomst. En die generatie willen we rookvrij laten opgroeien.”

Een opluchting voor Lisette Boon, ouder en JOGG Teamfit coach. “Roken hoort niet in een sportomgeving.” Melissa Deenstra is er als ouder mee gestart om het rookvrij-beleid aan te kaarten bij de club. “Niemand wil dat z’n eigen kind gaat roken, volgens mij. En dit is plek nummer één waar het doorgevoerd kan worden. Zien roken, doet roken. Dat is toch wel wat het is. En zeker als het iemand is waar kinderen tegenop kijken – zoals een trainer of een speler uit het eerste.”

Op weg naar een rookvrije club

Jonge moeders en vaders die dan zeggen: joh, kan dat niet een beetje gezonder? We willen dat kinderen sportief en gezond zijn. En zij brengen hun kinderen liever naar een club waar niet gerookt wordt.

Op de club komen rookvrij-borden en rookvrij-banners te hangen. “We maken het wel meteen duidelijk kenbaar en zichtbaar dat we rookvrij zijn. Ook via social media. En we zullen mensen er op een vriendelijke manier aan helpen herinneren: kijk hier wordt gesport. En dit is dus niet de ruimte om te roken. Al zal dat niet zonder slag of stoot gaan.” Pierre denkt dat iedereen er uiteindelijk wel aan gaat wennen. “Dan wordt rookvrij zijn vanzelfsprekend.”

NOC*NSF en de sportbonden streven ernaar dat uiterlijk in 2025 alle sportclubs rookvrij zijn. Maar Cees ziet dat liever niet als een streven. “Meer als een verplichting. Laten we gewoon afspreken met z’n allen: in 2025 is de sport rookvrij. En de sportclubs waar nog gerookt mag worden, krijgen geen subsidie. Want sportclubs zijn afhankelijk van subsidie. Het is toch gek om subsidie te geven aan een ongezonde club?”

Frank was zelf altijd al rookvrij. Naast de rookvrije sport ziet Frank een verandering in de hele samenleving. “Onze maatschappij is al aan het veranderen. Er komen steeds meer rookvrije plekken bij. Die rookvrije generatie, komt er zeker. Daar ben ik van overtuigd.”

Het volledige artikel werd eerder gepubliceerd op sportrookvrij.nl.