Steeds meer regionale samenwerking voor sportiviteit en respect

Vertegenwoordigers van 23 verenigingen hebben het Gooise convenant getekend. - Foto: Alexander Marks/Studio Kastermans

Op steeds meer plekken in het land zoeken verenigingen in een stad of regio de samenwerking op om sportiviteit en respect te bevorderen. De KNVB juicht deze samenwerkingen toe en regelmatig geven we een update over nieuwe en bestaande samenwerkingsverbanden. Onlangs ondertekenden verenigingen in Den Haag en het Gooi convenanten om samen sportief gedrag te stimuleren.

Haagse Norm

Elf verenigingen uit Den Haag deden het afgelopen jaar mee aan de pilot Haagse Norm. Onlangs werd de pilot afgesloten. De basiself gaat door met het convenant en ook andere clubs kunnen zich aansluiten. “De belangrijkste winst is dat we elkaar goed hebben leren kennen. Daardoor is de drempel om elkaar aan te spreken verdwenen’’, zegt Mehmet Dogan, voorzitter van SV Madestein.

De Haagse Norm is een initiatief van de verenigingen, de gemeente Den Haag en de KNVB. Ook de Haagse scheidsrechtersvereniging doet mee. Een positieve en veilige sportomgeving waarin iedereen met plezier kan voetballen is het streven. Deelnemende verenigingen tekenen een convenant met als kernwaarden begrip, verbinding, ontwikkeling en veiligheid. Met name die eerste twee zijn essentieel om de afspraken tot een succes te maken, zegt Dogan. “De deelnemende verenigingen zijn heel verschillend. Er zijn grote en kleine clubs bij, met leden van allerlei verschillende afkomsten. Pas als je elkaar leert kennen, kun je begrip voor elkaar kweken. De uitdaging is om ondanks de verschillen elkaar te vinden en te begrijpen.”

'Door contact wordt het persoonlijker'

Dat lukt goed, zegt hij. Drie keer per jaar zijn er verbindingsbijeenkomsten waar twee personen van iedere vereniging bij aanwezig moeten zijn. Verenigingen nemen gezamenlijk deel aan trainers- bestuurs- en scheidsrechtersopleidingen. Ook nemen clubs bij risicowedstrijden vooraf contact met elkaar op om veiligheidsafspraken te maken. “Hierdoor leren we elkaar goed kennen. Het wordt persoonlijk, in plaats van alleen een naam en een emailadres. Laatst moest de voorzitter van Quick toevallig een wedstrijd fluiten tussen twee vriendenelftallen van onze clubs. Hij appte me vooraf of ik een bakkie kwam doen tijdens die wedstrijd. Zo vinden we elkaar. En onlangs speelde ons eerste tegen Celeritas. Vorig jaar was dat een risicowedstrijd. We hebben vooraf contact gehad, er waren bestuurders bij van beide clubs en er was niets aan de hand.”

Naast manieren om elkaar te leren kennen en wat te doen bij risicowedstrijden staan in het convenant afspraken over gedragsregels, VOG’s en een warm ontvangst van uitploegen en scheidsrechters. Ook zorgen de deelnemende verenigingen voor een vast aanspreekpunt, een manier om de Haagse Norm binnen de club onder de aandacht te houden en mensen aan te spreken die zich niet volgens de regels gedragen. Dat is essentieel, zegt Dogan. “Je wilt niet dat de afspraken alleen op papier bestaan. Ze moeten blijven leven binnen de verenigingen. Wat erin staat is niet heel schokkend. Het zijn gewoon normen en waarden, dingen waarvan je verwacht dat mensen ze van huis uit meekrijgen. Het is hoe je je zou moeten gedragen. Maar het is nodig om het aantal incidenten te verminderen.”

Dogan zegt dat alle deelnemende verenigingen daarvan doordrongen zijn. Dat is ook het verschil ten opzichte van een paar jaar geleden, zegt hij. “Er was al eerder een convenant, maar dat is op een gegeven moment in de la verdwenen. Ik denk dat het grote verschil is dat clubs nu beseffen dat ze zelf aan zet zijn om het gedrag op en rond de velden te veranderen. Eerder dacht men: we zien het wel, het komt wel goed. Maar het kwam niet goed. De agressie in de maatschappij en dus ook in het voetbal is gestegen en daar zullen we met zijn alleen keihard aan moeten werken. Die wil is er bij de verenigingen heel erg.”

Sportiviteit wint altijd – het Gooi

In 2015 tekenden achttien verenigingen uit het Gooi een eerste convenant omtrent sportiviteit en respect. Tien jaar later zijn de afspraken vernieuwd. Inmiddels zijn 23 clubs aangesloten. “De maatschappij is veranderd, dus ook het convenant hebben we naar de huidige tijd gehaald’’, zegt Liesbeth Veen, secretaris van BFC uit Bussum.

In het huidige convenant – Sportiviteit wint altijd – is meer aandacht voor veiligheid dan in de voorganger. Specifiek voor de veiligheid van scheidsrechters. Ook samenwerking is nog meer dan voorheen een belangrijke pijler. “Alle verenigingen in het Gooi delen dezelfde normen en waarden. Dat dragen we ook allemaal op dezelfde manier uit met flyers en ander materiaal. Als mensen dan bij Huizen, Victoria of BFC komen, denken ze: hé, dit heb ik vorige week ook al gezien. Zo gaan ze het herkennen en blijven de afspraken onder de aandacht. Dat is nodig, want anders verwateren ze. Wat betreft sportiviteit, respect en veiligheid hangt een zelfde vibe bij alle verenigingen.”

Elkaar helpen met acute vraagstukken en beleid

Afgevaardigden van verenigingen komen meerdere keren per jaar bij elkaar. Tijdens die bijeenkomsten, maar ook tussendoor, helpen ze elkaar met acute vraagstukken en beleid. “Als een actie bij een club succesvol is, dan helpt die vereniging andere clubs die er ook mee aan de slag willen. Zo hoeft niet elke club zelf het wiel uit te vinden.”

Net als in Den Haag leren de bestuursleden elkaar goed kennen door het gezamenlijke convenant. “Hierdoor kun je elkaar makkelijk bellen bij akkefietjes. Als toeschouwers  bijvoorbeeld erg onsportief zijn, dan spreken we die daar eerst zelf op aan. Maar dan kunnen we als het nodig is ook even die vereniging bellen om te vertellen wat er gebeurd is. Omdat we allemaal op dezelfde lijn zitten, weet iedereen zich gesteund door de andere club.”

Veen is realistisch genoeg om te beseffen dat het convenant niet alle incidenten gaat voorkomen. “Maar het maakt het wel makkelijker om samen in te grijpen en acties met elkaar te delen, in plaats van allemaal individueel proberen iets te bereiken.”