KNVB: suggestie hoofdredacteuren onjuist

Foto: KNVB Media

Vanuit de KNVB staan medewerkers veelvuldig de media te woord over de meest uiteenlopende onderwerpen. Zo ook met betrekking tot de kandidatuur van Michael van Praag voor het presidentschap van FIFA.

Op het moment dat bekend werd dat Van Praag zich kandidaat zou stellen, was hij in het buitenland. Gisteren was de eerste mogelijkheid voor hem om in Nederland de media te spreken. De media waren in groten getale aanwezig en hij heeft ieder medium uitgebreid te woord gestaan. Deze persbijeenkomst laat zien dat de suggestie van het Genootschap van Hoofdredacteuren dat er alleen een kant-en-klaar filmpje was en dat er geen gelegenheid was om vragen te stellen, feitelijk onjuist is.

Video’s bij persberichten zetten we in als extra service. Uiteraard staat het ieder medium vrij om daar al dan niet gebruik van te maken. Waar een persbericht vroeger enkel bestond uit tekst en eventueel een foto, biedt de technologie vandaag de dag veel extra mogelijkheden. Wij hadden er voor kunnen kiezen alleen een schriftelijke aankondiging van de persconferentie te versturen, maar de ervaring leert dat radio- en televisieomroepen liever ook geluid en beeld hebben. Door het meesturen van de videoboodschap kwamen we tegemoet aan deze wens.

Update 30/01/2015: Hieronder de brief van Bert van Oostveen aan Marcel Gelauff,  voorzitter van het Genootschap van Hoofdredacteuren.

Geachte heer Gelauff,

Allereerst wil ik u en al uw collega’s sterkte wensen met de verwerking en afwikkeling van het incident gisteravond.

Betreffende de brief van uw genootschap, betreur ik uw handelswijze. Het had u gesierd als u eerst onze reactie op uw brief had afgewacht, alvorens u de brief via uw eigen medium (NOS.nl) openbaar maakte. Bovendien heeft uw redactie nagelaten onze reactie te publiceren. Aangezien u de taak van een vrije pers benadrukt, hadden wij en alle andere Nederlanders die rekenen op objectieve verslaggeving, anders mogen verwachten.

Uw genootschap hoeft zich geen zorgen te maken over de benaderbaarheid van de KNVB. Wij staan veelvuldig de media te woord over de meest uiteenlopende onderwerpen. In uw archieven zult u daar het bewijs van vinden. Wat klopt, is dat wij steeds vaker gebruik maken van video en audio. Die ontwikkeling herkent u ongetwijfeld op uw redacties. Deze video’s gebruiken wij voor onze eigen kanalen en stellen we ook graag ter beschikking aan media. Vaak zijn onze video’s een aanvulling op de zelfstandige nieuwsgaring van media. Waar we vroeger alleen schriftelijke persberichten verstuurden, hebben we nu de mogelijkheid daar ook video aan toe te voegen.

Een goed voorbeeld daarvan is de video met Michael van Praag waar u aan refereert. Wat wij met u eens zijn, is dat de tijd tussen de aankondiging van de persconferentie en de daadwerkelijke persconferentie idealiter korter is. In dit geval kwam het nieuws van de kandidaatstelling echter buiten onze eigen invloedssfeer eerder naar buiten. Gezien zijn verplichtingen bij UEFA en zijn reisschema was het voor Van Praag praktisch onmogelijk eerder dan woensdag een persconferentie in Nederland te geven. Met dergelijk wereldnieuws wilden wij alle media dezelfde kansen geven en daarom niet vanaf locatie slechts enkelen te woord staan via telefoon. Evengoed is het aankondigen van een persconferentie zo oud als de weg naar Rome. Dat het deze keer vergezeld ging met een korte video past bij de modernisering van het medialandschap en is een extra service aan redacties die het voorheen enkel met tekst moesten doen. Het stond ieder medium vrij de video niet te gebruiken en te wachten tot de persconferentie waar alle media ruimschoots de gelegenheid hadden zelfstandig, kritisch en naar eigen invulling Van Praag vragen te stellen. Ook zonder de korte video had Van Praag gewacht met een toelichting totdat het praktisch mogelijk was alle media tegelijkertijd te woord te staan. Dat het medium waar u persoonlijk bij betrokken bent met om en nabij vijftien medewerkers aanwezig was, geeft enerzijds aan dat er alle ruimte was voor media om zelfstandig nieuws te vergaren en anderzijds dat er, ondanks onze korte video, nog steeds voldoende nieuwswaarde was.

In uw brief haalt u ook het voorbeeld aan van onze video rond de publicatie van De Volkskrant over vermoedelijke matchfixing bij Willem II. Uw genootschap moet weten dat wij de betreffende journalisten hebben ontvangen en te woord hebben gestaan. Tegelijkertijd waren hun bevindingen van dusdanige aard dat zowel wij als het OM de zaak in onderzoek namen. Het is in Nederland goed gebruik om lopende het onderzoek terughoudend te zijn met informatieverstrekking. Datgene dat wij konden vertellen, hadden wij daarom in een korte verklaring gezet. Voorheen waren deze verklaringen enkel schriftelijk. De ervaring leert echter dat radio- en televisieomroepen liever ook geluid en beeld hebben. Om daaraan tegemoet te komen, hadden wij de verklaring eveneens op video opgenomen. Ook hier geldt: het stond ieder medium vrij dit wel of niet te gebruiken. Redacties hadden er ook voor kunnen kiezen aan te geven dat ‘de KNVB lopende het onderzoek geen andere mededelingen doet dan de aangeleverde verklaring’.

Kort en goed zijn wij van mening dat de persvrijheid op geen enkele wijze is aangetast door het maken en verspreiden van deze twee video’s. Te allen tijde heeft iedere redactie de mogelijkheid gehad zelf een journalistieke afweging te maken. Bovendien blijven wij u graag te woord staan, zoals we dat altijd hebben gedaan. Wij waarderen immers uw inzet om alle voetballiefhebbers in Nederland te voorzien van informatie over de mooiste sport die er bestaat.

Wij zullen, net als u, deze brief publiceren zodat iedereen zelfstandig een oordeel kan vormen op basis van het aloude en zeer gewaardeerde journalistieke principe van hoor- en wederhoor.

Met vriendelijke groet,

Bert van Oostveen
Directeur betaald voetbal