Structurele gesprekken helpen ONS Sneek bij ontwikkeling spelers

Foto: ONS Sneek

ONS Sneek werkt al zo’n drie jaar met persoonlijke ontwikkelgesprekken. “Wij zijn bezig om de individuele ontwikkeling van spelers nog meer centraal te gaan stellen binnen de jeugdopleiding”, vertelt hoofd voetbalzaken Douwe Jan van der Wal. Doel van de gesprekken is dan ook nadrukkelijk de ontwikkeling van de spelers. “Op basis van de gesprekken helpen we de spelers om een leerdoel te formuleren en een actieplan om aan dit doel te werken.”

Waarom is ONS Sneek gaan werken met persoonlijke ontwikkelgesprekken? Van der Wal: “Onze  opleidingsvisie bestaat uit drie aspecten: visie op leeromgeving, visie op attitude en de visie op speelwijze. Eén van de pijlers van de visie op leeromgeving is zelfregulatie. We willen er zoveel mogelijk voor zorgen dat een speler in staat is om zijn eigen leerproces te sturen. De gesprekken zijn hierbij een hulpmiddel.”

Nadat in het trainersoverleg was besloten hiermee aan de slag te gaan, is de club er laagdrempelig mee gestart. “Iedere trainer houdt twee keer per jaar een gesprek met alle spelers. Sommige spelers pakken dat meteen actief op, anderen minder. We merken ook dat trainers er verschillende mee omgaan. We vragen hiermee ook best wat van de trainers. Om de trainers hier goed in te begeleiden houden we themabijeenkomsten.”

In de constante zoektocht naar verbetering en ervoor te zorgen dat er minder onderlinge verschillen waren in de manier waarop trainers met de ontwikkelgesprekken omgingen, zijn de ontwikkelgesprekken opgenomen in de jaarplanning. Van der Wal: “Alle gesprekken worden gevoerd in twee weken in het najaar- en twee weken in het voorjaar.” Een tweede belangrijke stap was de ontwikkeling van een agenda voor de ontwikkelgesprekken: “Daarin staan onderwerpen die trainers met de spelers kunnen bespreken. Dat geeft de trainers inhoudelijke richtlijnen voor de gesprekken die zijn gebaseerd op zelfregulatie en groeimindset. We hebben de trainers ook meegegeven hoe zij kunnen coachen op het proces. Stel je de juiste vragen en zorg je dat spelers zelf gaan nadenken?”

Afgelopen jaar heeft de club opnieuw een verbeterslag gemaakt. “We zijn meer de diepte ingaan”, aldus Van der Wal. “We hebben vorig jaar een pilot gedaan voorafgaand aan de gesprekken waarin spelers voor zichzelf leerdoelen hebben opgesteld, maar ook als linie en als team. Daarbij kwamen vragen aan bod als: waar willen we naartoe en wat zijn onze doelstellingen? Tijdens de pilot kon dat nog in de kantine, nu doen we het via workshops via Microsoft Teams.”

Ontwikkeling begint bij de speler zelf en daar is alles in de gesprekken op gericht: “Het belangrijkste doel is dat we tijdens die op gesprekken spelers zelf willen laten nadenken”, aldus Van der Wal. “Waar wil jij jezelf in ontwikkelen en hoe ga je dat voor elkaar krijgen? Spelers scoren zichzelf op een spelersprofiel, dat wij zelf hebben ontwikkeld. Dat geeft aanleiding om in gesprek te gaan. Waarom hebben spelers zichzelf een bepaalde score gegeven, en waarop willen zij zichzelf graag verder ontwikkelen? Welke stappen moet je zetten om tot een bepaald leerdoel te komen? De derde stap is vervolgens om een plan te maken.”

ONS Sneek past de ontwikkelgesprekken toe in alle leeftijdscategorieën van O13 tot en met de O21. Van der Wal: “Dat vraagt in iedere leeftijdscategorie wel aanpassingen van de trainer. Bij de jongere spelers vooral om alles passend en begrijpelijk te maken, maar de structuur is over hetzelfde: reflecteren, doelen stellen en een plan maken.”

Bij de persoonlijke ontwikkelgesprekken speelt ook de visie van ONS Sneek op de speelwijze een rol.

Van der Wal: “We hebben één lijn binnen de club waarin beschreven staat welke vaardigheden handelingen of spelprincipes we belangrijk vinden, maar in welke formatie dat gebeurt of hoe een team het specifiek uitvoert, kan verschillen. In de gesprekken met spelers komt dat allemaal aan de orde. Bij de O21 gebeurt dat heel specifiek. Dan komen vragen aan de orde over de speelwijze en hoe een speler zijn eigen rol daarin ziet. Bij de O13 is dat natuurlijk veel minder specifiek. Daar kijken we veel meer naar het aanleren van specifieke voetbalhandelingen.

Wat staat er nou uiteindelijk in een plan dat met een speler wordt gemaakt? Van der Wal: “Dat is best bondig. Een speler kan een specifieke voetbalhandeling uitkiezen en dat kunnen we omschrijven als doel. Hoe ga je daar dan aan werken? Bijvoorbeeld hoe leer je beter draaien richting de ruimte. Daarbij helpen we een speler met vaardigheden. Misschien moet je beter kijken, misschien moet je proberen al open te staan als je de bal krijgt.”

Dat plan wordt vervolgens ook vertaald naar de training: “Bij de specifieke leerdoelen, kunnen we specifieke oefenvormen bedenken. Onze trainingen op maandagavond zijn vaak iets meer gericht op de individuele leerdoelen van spelers. Op maandagavond zijn er ook extra trainers op het veld aanwezig, een loop- en krachttrainer, en uiteraard de hoofdtrainer en assistent-trainer. Door de ontwikkelgesprekken kunnen wij spelers veel beter begeleiden bij datgene waarin zij beter willen worden.”