Eerste hulp bij voetbalongevallen

Blessures tijdens het voetbal; helaas zijn ze nauwelijks te voorkomen. De meeste blessures zijn dusdanig van aard dat zij niet levensbedreigend zijn. Voor dergelijke blessures wordt EHBSO verricht. Doet zich een levensbedreigende situatie voor, dan dient er EHBO verleend te worden.

EHBSO

EHBSO (Eerste Hulp Bij Sport Ongevallen) richt zich op het verlenen van hulp aan mensen die zich blesseren tijdens het sporten. Sportongevallen verschillen niet veel van andere on- gevallen. De instelling van de voetballer maakt echter het verschil. Deze is vaak eigenwijs en wil daardoor doorgaan met sporten. Ook al heeft hij of zij een blessure opgelopen tijdens het voetballen, als coach, begeleider en/of hulpverlener (EHBSO’er) heb je hierbij een belangrijke taak. Je moet de ernst van de situatie kunnen inschatten. En daarnaast weten hoe je een blessure juist behandelt. De communicatie met een voetballer is daarbij van groot belang. Ook hoor je te weten hoe je sportongevallen voorkomt.

EHBO

EHBO (Eerste Hulp Bij Ongevallen) richt zich op het verlenen van hulp aan mensen met een plotselinge stoornis in hun gezondheid. Het gaat bij EHBO vooral om levensbedreigende stoornissen. Of stoornissen die ervoor kunnen zorgen dat mensen blijvend invalide raken. Zulke stoornissen worden bij voorkeur behandeld door hulpverleners (EHBO’ers) met een EHBO-opleiding. Zij weten hoe dit op de juiste manier gebeurt. En beperken daardoor zo- veel mogelijk schade aan iemands gezondheid.

De KNVB verplicht elke vereniging te beschikken over voldoende en gebruiksklare EHBO-voorzieningen, waaronder een brancard. Geadviseerd wordt op meerdere plaatsen in het clubgebouw kleine EHBO-verbanddozen met eenvoudige verbandmiddelen beschikbaar te hebben. Bijvoorbeeld achter de bar, in de bestuurskamer of in het wedstrijdsecretariaat. De KNVB adviseert minimaal één gediplomeerde EHBO’er of bedrijfshulpverlener aanwezig te laten zijn vóór, tijdens en na verenigingsactiviteiten. Speciaal voor sporters en sportclubs heeft het Rode Kruis en Zilveren Kruis de workshop 'EHBO sport' ontwikkeld. Lees ook de informatie over EHBSO in het speciale document.

Veiligheid op sportaccommodaties Lees hier meer over wat je als vereniging kunt doen om de veiligheid van de mensen op de vereniging zo goed als mogelijk te kunnen waarborgen.

Stappenplan

Doet zich een sportongeval met verwondingen voor? Volg dan onderstaande stappen.

1. Inschatting situatie door coach, begeleider of EHBSO’er
   Probeer eerst de situatie te overzien. Maak een inschatting van de ernst van het sport- ongeval. Bekijk hiervoor de verwonding van de voetballer(s). Beoordeel de situatie en vraag je af of de situatie actuur bedreigend is voor de gezondheid van de voetballer op langere termijn. Doet zich zo'n situatie voor? Dan is met spoed deskundige hulp nodig en alarmeer zo snel mogelijk 1-1-2. Zo niet, schat dan in of de situatie zelfstandig te behandelen valt. Wellicht dat de gang naar een (huis)arts of de spoedeisende hulp nodig is.
2. Taakverdeling

   Neem als coach, begeleider of EHBSO’er de leiding over de situatie en zorg voor een taakverdeling. Bijvoorbeeld:
   Taak persoon 1: “Jij gaat de ambulance (1-1-2) bellen en zodra je daarmee klaar bent kom je terug.”
   Taak persoon 2: “Jij blijft hier bij mij bij de getroffen sporter.”
   Taak persoon 3:  “Jij gaat op zoek naar de defibrillator, verbandkoffer, dekens, enzovoorts en komt dan terug.”

3. Behandeling
   Kun je de situatie zelfstandig goed beoordelen en behandelen? Behandel de verwonding dan op de juiste manier zodat er geen verdere schade ontstaat. Heeft de voetballer na jouw behandeling nog deskundige hulp nodig? Ga dan samen naar de (huis)arts of de spoedeisende hulp van een ziekenhuis. Of zorg ervoor dat de voetballer hier zelf naar toe gaat.

Voorbeeld

Een voetballer stapt op een bal. Hij heeft daarna een pijnlijke enkel, die hij niet goed kan belasten. De conclusie: er kan sprake zijn van een verstuiking (distorsie) of breuk (fractuur) van de enkel. Specifieke deskundigheid is nodig om dit onderscheid te maken. De voetballer bevindt zich echter niet in een levensbedreigende situatie. En loopt daarbij geen risico blijvend invalide te raken. Er is dus geen sprake van spoed waardoor alarmeren met spoed via 1-1-2 niet nodig is. Behandel de enkel op de juiste manier zodat deze geen verdere schade oploopt. Ondersteun de voetballer op weg naar de (huis-) arts of het ziekenhuis als dat nodig is.